PANSTARRS’I GÖRMEYE HAZIR MISINIZ ?

PANSTARRS’I GÖRMEYE HAZIRMISINIZ ? Bugün dünyamızın bir ziyaretçisinden bahsetmek istiyorum. Tabi bu ziyaretçi bir uzaylı değil, olamaz da zaten. Yinede dünyamıza yaşam formlarını getirdiği düşünülen kuyruklu yıldızlardan bir yenisi. Kuyruklu yıldız aslında bir yıldız değil. Güneş sistemimizin üyelerinden biri. “Kirli kar topu” ya da “buzlu çamur topu” olarak adlandırılabilir. Buz (su ve donmuş gazlar) ve güneş sisteminin oluşumu sırasında gezegenlerde yoğunlaşmamış kozmik toz karışımından oluşurlar. Bu gökcisimleri Güneş Sistemini bir halka gibi çevreleyen kaya ve buzdan yapılı cisimlerden oluşan, Güneş sisteminin oluşum artıklarını barındıran ve Neptün’ün yörüngesinin dışında yaklaşık 30 milyon km genişliğinde bir kuşaktan gelmektedir. Bu kuşaktan kopup Güneş’in ışınları ile yeterince ısınıp yüzeylerinde ki buz, toz ve gazın bir kısmını parlak, upuzun kuyruklara dönüştürdüklerinde, nefes kesen görüntüler sergilerler. Bilinmeyen bu kuşaktaki gök cisimleri hakkında bilgi toplamak adına NASA Ocak 2006’da New Horizans (Yeni Ufuklar) adlı bir uzay aracı fırlattı. Şubat 2007’de Jüpiteri’in yanından geçen bu araç her şey yolunda giderse 2015 Temmuz ayında Kuiper kuşağında bulunan Plüton’a varmış olacak. Daha sonra ki 5 yıl boyunca diğer Kuiper Kuşağı cisimlerini incelemek üzere yoluna devam edecek. Güneşten daha uzak bölgelerden gelen uzun dönemli kuyruklu yıldızlar ise Oort Bulutu dediğimiz bölgeden gelmektedir. Kısa dönem denilenler 200 yıllık, uzun dönemli olanlar ise 200 yıldan fazla periyodu olan kuyruklu yıldızlardır. Kısa dönemli Kuyruklu Yıldızlardan en ünlüsü Halley Kuyruklu yıldızıdır. Çin kayıtlarına göre M.Ö. 240 yılından beri tanınmaktadır. En son Güneş Sistemine 1986 yılında girmiş ve 2061 yılında tekrar görülecektir. Halley’in Hıristiyanlığın kutsal kitabı İncil’in Yeni Ahit’inde İsa’nın doğumu ile ilgili öykünün anlatıldığı bölümlerinde görüldüğüne inanılan Beytlehem Yıldızı olduğu sanılıyor. Yine Halley’in, Atilla’nın Roma’yı fethinde ve Fatih’in İstanbul’u fethinde görüldüğü söylemleri Hristiyan alemi için batıl inançların doğmasına neden olmuştur. Kuyrukluyıldızlar, güneş sisteminden yüzlerce geçiş sonunda (yaklaşık 500 geçiş) buz ve gazların tamamına yakınını yitirerek astreoidlere benzer bir görünüm kazanırlar. Muhtemelen dünyaya yakın asteroidlerin bazıları ölü kuyruklu yıldızlardır. Hatta yılın belli dönemlerinde yıldız kayması olarak tabir edilen akan yıldızların dünyamızın ölmüş kuyruklu yıldızların kuyruklarından geçişi ile artması bunun en güzel örneğidir. Yörüngeleri güneşe yaklaşan KY’ların gezegenlere çarpma ya da oldukça yakın bir geçişle güneş sistemi dışına atılma olasılıkları da mevcuttur. 1994 yazında Jüpitere çarpan SL9 Shoemaker-Levy en iyi örnektir. Yeni keşfedilen ve 2014 yılında Mars’a çarpası beklenen bir KY güneş sistemine girmiş durumdadır. Yakın geçmişten örnekler ise 1997 yılında çıplak gözle gözlenen Hale-Boop ve 2002 yılında görülen İkeya Seki kuyruklu yıldızlarıdır. Ve 2013 yılı KY yılı olacak. Bu ender gök olaylarının ilki önümüzde ki günlerde bize kendisini gösterecek.Mart ayının ikinci haftasından itibaren görücüye çıkıyor Panstarrs. Ekteki şekil 7-25 Mart tarihleri arasında Güneş battıktan 30 dakika sonra bu KY’ı nerede göreceğimizi gösteren temsili resimdir. Güneşe en yakın olduğu için en parlak zamanı 7 Mart ama 7 martta ufka çok yakın olduğu ve günbatımı bitmediğinden o kadar parlak göremeyeceğiz. 12 Mart Salı akşamı hilal şeklinde ki ay bize rehberlik ederek Ay’ın hemen üzerinde onu muhteşem kuyruğu ile görebileceğiz. Tabi ışık kirliliğinden dolayı şehir içinden görmek pek mümkün olmayacak. Bulunduğunuz şehrin ışıklarından etkilenmeyecek bir bölgeye ve basit bir avcı dürbünü alarak giderseniz bu muhteşem gök olayını izlemeniz mümkün. Beklide yaşantınızda bir daha rastlamayacağınız bu gök olayı için iyi seyirler….