BİPOLAR BOZUKLUKTA HAYATI KONTROL ALTINA ALMA (*)

‘ Geleceğin en güzel tarafı, bir gün gelmesidir.’ Abraham Lincoln (Amerikalı politikacı . 1809-1865) Hastalığınız iyileşmeye başladığında siz de hayatınızı yeniden kontrol altına almak isteyeceksiniz. Bu kontrol sizi özgürleştireceğinden ve durumunuzu korumak için kuytu bir köşeye çekilmenizi sağlayacağından iyileşme sürecinizin önemli bir parçasıdır. Bipolar bozukluk hayatın her noktasına nüfuz ettiği için önünüzde almanız gereken bazı zor kararlar olabilir. Örneğin: Aile yaşamı Çocuklarıma ne söylemeliyim? – bu herkes için zor bir karardır. Ancak bipolar bozukluğun hiç kimsenin, hakkında konuşmadığı bir sır haline gelmemesi önemlidir. Çocuklar doğal olarak bazı cevaplar isterler ve almadıkları zaman kendi cevaplarını kendileri bulurlar. Kimse çocuklarınızı sizden daha iyi tanıyamaz. Bu nedenle onlara neyi ne zaman söyleyeceğinize karar vermelisiniz. Destek grubundan birileri ile konuşmak bu konuda size yardımcı olabilir. Aile planlaması Bipolar bozuklukta kullanılan bazı ilaçlar hamile kadınlarda kullanılmamalıdır. Bu nedenle eğer gebe kalmayı planlıyorsanız, bunu doktorunuzla konuşmalısınız. Çocuk planlamadan önce eşinizle gözden geçirmeniz gereken bazı önemli konular bulunmaktadır: çocuğun taşıyabileceği bazı genetik riskler; çocukla nasıl başa çıkacağınız; hastalığın gebelik esnasında ya da doğumdan sonra tekrarlama riski gibi. Bunlar hiç de kolay sorular değildir. Ama doktorunuzdan edineceğiniz bilgilerle siz ve eşiniz için bu soruları cevaplamak daha da kolaylaşmış olur. İş yaşamı Bipolar bozukluğu olan birçok kişi normal bir şekilde çalışmaya devam etmektedir. Diğerleri iş hayatlarını kendi koşullarına daha uygun bir hale getirmeye çalışırlar. Daha az stresli bir pozisyonda çalışmak, çalışma saatlerini azaltmak, gece çalışmamak ya da yapılacak işi paylaştırmak gibi seçenekler olabilir. Bazı işverenler bu gibi düzenlemeleri daha anlayışla karşılayabilmektedirler. Bununla birlikte; bir çalışan olarak ulusal ve uluslararası yasalar önünde işyerindeki ayrımcılığa karşı koruma altındasınız. Eğer bu haklardan yararlanmak isterseniz; işyerinizdeki insan kaynakları bölümü, meslek birliğiniz, insan hakları örgütleri, destek grupları gibi size yardım ve kılavuzluk edebilecek birçok kaynak bulunmaktadır. Parasal planlama ve hukuki konular Durumunuz çalışma yetinizi sınırlıyorsa, yardım almaya hak kazanabilirsiniz. Bazen manik dönemdeyken yaptığınız anormal davranışların-gücünüzün yetmeyeceği miktarlarda para harcamak gibi- yasal sonuçları olabilir. Çıkarlarınız ve yasal haklarınız ile ilgili bilgiyi sağlık ekibinizden, örgütlerden ve destek gruplarından edinebilirsiniz. İleriye yönelik planlar Kriz anında bile hayatınızı kontrol altında tutabilmeniz için, önceden herhangi bir kriz durumunda uygulanmasını istediğiniz yazılı bir plan oluşturmalısınız. Örneğin; eğer manik dönemlerinizde pahalı alışverişler yapmaya meyilli olduğunuzu biliyorsanız, bir aile üyenize banka kartlarınıza el koyabilmesi için yetki verebilirsiniz. Almak ve ya sakınmak isteyeceğiniz tedaviler olabilir. Ya da hastaneye kaldırılırsanız haber verilmesini istediğiniz kişiler olabilir. Bu “ileriye yönelik planlar” ı bir karta kaydedebilirsiniz. Ya da bunları söylerken videonuzu çekebilirsiniz. Böylece bu yönergeleri kendiniz verdiğinizden emin olursunuz., (*) Bipolar bozuklukla yaşamayı öğrenmek (Yardımcı Rehber) - Bristol-Myers Squibb Company işbirliği ile Otsuka Pharmaceutical Europe, Ltd. Tarafından yayınlanmıştır. 2011